Πώς οι "γονείς-ελικόπτερα" σαμποτάρουν την επαγγελματική ανάπτυξη των παιδιών τους;
Ο όρος "γονιός - ελικόπτερο" χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τον Dr. Haim Ginott το 1969 για να περιγράψει τον τύπο γονέα που "αιωρείται" πάνω από το παιδί του, όπως ακριβώς κάνει ένα ελικόπτερο. Ποια είναι όμως τα βασικά χαρακτηριστικά της συμπεριφοράς ενός τέτοιου γονιού και γιατί μπορεί να αποδειχθεί καταστροφική για την ενήλικη ζωή του παιδιού του;
Ποιος είναι ο γονιός-ελικόπτερο;
Ο γονιός-ελικόπτερο είναι ο γονιός που δείχνει σημάδια υπερπροσταστευτικής συμπεριφοράς καθώς και υπερβολικό ενδιαφέρον για την καθημερινή ζωή του παιδιού του. Ξεκινώντας από την νηπιακή ηλικία και το άγχος για την ασφάλεια του παιδιού, η συμπεριφορά συνεχίζεται και στα σχολικά χρόνια με τους γονείς να ενδιαφέρονται υπερβολικά για τους βαθμούς του παιδιού και πολλές φορές να παρεμβαίνουν στις μεθόδους διδασκαλίας και αξιολόγησης των δασκάλων - συνήθως για να διαμαρτυρηθούν - έως και την ενήλικη πλέον ζωή. Στους νέους ενήλικες, βασικά σημάδια της συμπεριφοράς ενός τέτοιου γονιού μπορεί να είναι η υπερβολική "διευκόλυνση" σε καθημερινά θέματα, όπως το πλύσιμο των ρούχων ή το μαγείρεμα και η συχνή επικοινωνία, συνήθως τηλεφωνική, ακόμα και τρεις φορές την ημέρα, χωρίς φυσικά να υπάρχει ιδιαίτερος λόγος.
Το πρόβλημα είναι φυσικά εντονότερο πλέον κατά την ενήλικη ζωή του παιδιού, όταν πλέον καλείται να πάρει σημαντικές αποφάσεις για τη ζωή του - επαγγελματική και προσωπική - να "σταθεί στα πόδια του" ως ένα ανεξάρτητο μέλος της κοινωνίας, να διεκδικήσει, να αναλάβει ευθύνες, να κάνει λάθη, να συγκρουστεί όταν αδικείται ή ακόμα και να ηγηθεί μιας ομάδας. Τότε λοιπόν, γίνονται αντιληπτές οι συνέπειες του να μεγαλώνει κανείς με έναν γονιό-ελικόπτερο, καθώς ο ενήλικας είναι ανέτοιμος για αυτό που απλά ονομάζουμε ζωή.
Πώς επηρεάζεται η επαγγελματική ανάπτυξη του νέου ενήλικα;
Θυμάμαι πριν από αρκετά χρόνια, όταν δούλευα ως Recruiter στο τμήμα HR μιας εταιρείας. είχα αναγνωρίσει μερικά ακραία παραδείγματα τέτοιων γονιών, χωρίς φυσικά να γνωρίζω ότι υπάρχει σχετικός όρος που τους περιγράφει. Θυμάμαι την περίπτωση μιας μητέρας που συνόδευε το γιό της στη συνέντευξη και μάλιστα, όταν βγήκα στο χώρο αναμονής για να τον καλέσω, σηκώθηκε και εκείνη για να έρθει μαζί μας στην αίθουσα. Μια άλλη περίπτωση ήταν μια μητέρα που τηλεφώνησε για να μας ζητήσει το λόγο που απορρίφθηκε το παιδί της από τη συνέντευξη, λέγοντας ότι είναι δικηγόρος που απαιτούσε να μάθει ακριβώς την αιτία απόρρίψης.
Μπορεί τα παραδείγματα να είναι ακραία, αλλά υπάρχουν εκατοντάδες άλλα, ίσως όχι τόσο έντονα, που όμως είναι ικανά να σαμποτάρουν τις προσπάθειες των νέων να ξεκινήσουν τη δική τους ζωή, μακριά από το κουκούλι του γονιού που τους περιέβαλλε τόσα χρόνια. Στη φοιτητική και επαγγελματική ζωή των νέων, οι συμπεριφορές αυτές μπορούν να εμφανιστούν με διάφορους τρόπους, όπως
- στενή παρακολούθηση της επίδοσης στη σχολή και της βαθμολογίας
- πολλές φορές βοήθεια ή εξ'ολοκλήρου ετοιμασία γραπτών εργασιών
- μη ενθάρρυνση του νέου να βρει δουλειά ως φοιτητής, εάν δεν έχει σχέση με το αντικείμενο σπουδών
- ελάχιστη ή καμία συμμετοχή του παιδιού στην αναζήτηση μεταπτυχιακών σπουδών, όπως πανεπιστημίων και προγραμμάτων
- χρήση του δικτύου γνωριμιών του γονέα για την εξασφάλιση εργασίας του νέου, μην αφήνοντας το παιδί να προσπαθήσει μόνο του να διεκδικήσει μια θέση που το ενδιαφέρει, ακόμα και αν τελικά απορριφθεί
Υπάρχουν πολλά παραδείγματα που μπορούν να αποκαλύψουν την ύπαρξη ενός τέτοιου γονέα. Έρευνες δείχνουν ότι η εμφάνισή τους είναι εντονότερη τις τελευταίες δεκαετίες και έγινε πιο αντιληπτη με την είσοδο των πρώτων millennials στην αγορά εργασίας. Γιατί όμως ένας γονιός-ελικόπτερο μπορεί να κάνει κακό, ακόμα και αν έχει τις πιο αγνές προθέσεις; Γιατί εμποδίζει τη φυσιολογική είσοδο του παιδιού στην ενήλικη ζωή, αφού οι νέοι που έχουν μεγαλώσει με τέτοιους γονείς χαρακτηρίζονται από χαμηλή αυτοπεποίθηση, φόβο λάθους ή αποτυχίας, αποφυγή ευθυνών καθώς και απουσία σημαντικών δεξιοτήτων που χρειάζονται σε ένα εργασιακό περιβάλλον, όπως ηγετικές ικανότητες, πρωτοβουλία, λήψη αποφάσεων και δημιουργικότητα. Δυστυχώς, οι νέοι που έχουν δεχτεί παρόμοιες συμπεριφορές δυσκολεύονται να καταλάβουν ότι η ψευδαίσθηση της ασφάλειας και προστασίας τους εμποδίζει να απολαύσουν τις χαρές και τις ευκαιρίες της ενήλικης ζωής, που μας δίνει τη δυνατότητα να αναλάβουμε την ευθύνη του εαυτού μας.
Η Άννα Ντούμα είναι Επαγγελματική Σύμβουλος της CV Excellence
Περισσότερα άρθρα
ΕΡΓΑΣΙΑΚΟ ΑΓΧΟΣ: ΠΟΥ ΟΦΕΙΛΕΤΑΙ ΚΑΙ ΠΩΣ ΝΑ ΤΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΕΙΣ
ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: Ο ΜΥΘΟΣ ΤΟΥ "DREAM JOB" ΚΑΙ Η ΧΑΡΑ ΤΗΣ "ΚΑΝΟΝΙΚΗΣ" ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: 5 ΛΑΘΟΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΕΣ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΜΙΑ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ